‘Ev’de arz sıkıntısı sürecek fiyat durağan seyredecek
Hamide HANGÜL
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği’nin (KONUTDER), NielsenIQ Türkiye ile hazırlanan ve sektörün tepe yöneticileriyle yapılan anket sonuçları, konutta üretim, satış sıkıntısının süreceğini ve fiyatların durağan seyredeceğini ortaya koydu.
KONUTDER üyesi 22 konut geliştiricisi ve yatırımcısının katıldığı Konut Sektörü Beklenti Anketi Raporu 2024 yılı ikinci çeyrek sonuçlarına göre, üyelerin hiçbiri konut üretim adetlerinin artacağını düşünmüyor, yüzde 63,6’sı konut üretim adetlerinin sabit kalacağını, yüzde 36.4’ü ise azalacağı görüşünde. Ankette, konut kredisi faizlerinin artmayacağı ve bununla birlikte kredili konut satışlarında artış yaşanacağı beklentisi de öne çıktı. İlk çeyrekte kredili satışlarda artış bekleyen üretici oranı yüzde 4,5 olurken, ikinci çeyrekte yüzde 50’ye kadar çıktığı görüldü.
Birinci el satışları yavaş
Rapora göre, KONUTDER üyelerinin yüzde 59,1’i, önümüzdeki 6 ayda birinci el satış adetlerinde herhangi bir değişim yaşanmayacağı görüşünde. Geçen dönemde konut satışlarının azalacağını düşünen üye oranı yüzde 59.1 olurken, bu dönemde bu oran yüzde 27,3’e idi. Artış bekleyenlerin oranı da yüzde 4.5’ten yüzde 13,6’ya yükseldiği görüldü. 2023 yılı 3’üncü çeyreğinden bu yana satışların azalacağı yönde görüş verenlerin sayısı, “Aynı kalacak” görüşünün altında kaldı.
Yabancı satışında artış beklenmiyor
Üyelerin tamamı, birinci elden yabancıya satış adetlerinin artmayacağı görüşünde. Üyelerin yarısı satışların azalmasını beklerken, diğer yarısı aynı kalacağı düşüncesinde. Anket sonuçlarında, hiçbir üyenin, yabancıya satışların artacağı yönünde bir beklentiye sahip olmaması da dikkat çekti. Üyelerin yarısı, konut fiyatlarının aynı kalacağı görüşünde. Fiyatların artacağını düşünen üye sayısı yüzde 63,6’dan yüzde 36,4’e inerken, fiyatların ineceğini düşünenlerin oranı yüzde 13,6’da kaldı.
Konut maliyetleri artacak
Raporda, konut maliyetlerine de yer verildi. Üyelerin yüzde 22,7’si gelecek 6 ayda konut maliyetlerindeki artışın duracağı ve aynı kalacağını düşünürken, yüzde 77,3’ü ise maliyet artışının süreceği görüşünde. Üyelerin dörtte üçü, işçilik ve malzeme maliyetlerinin artmasını bekliyor. Kentsel dönüşüm alanında konut üretimi konusundaki artış beklentisi son dönemde azalmış olsa da üyelerin yarısı hala artacağı görüşünde. Üyelerin yüzde 45,5’i ise üretimin aynı kalacağını öngörüyor.
“Kredili satışlar ve kiralar önümüzdeki altı ayda artar”
Kredili satışlara yönelik önemli beklenti değişiklikleri de rapora yansımış durumda. 2023 yılı Eylül ayından bu yana büyük bir çoğunlukla kredili satışların azalacağı beklentisi, bu dönemde yerini artış beklentisine bıraktığı görüldü. Kredili satışlar azalacak diyen üyelerin oranı, önceki döneme göre yüzde 68,2’den yüzde 4,5’e düşüş gösterirken, artacak diyen üyelerin oranı yüzde 4,5’ten yüzde 50’ye hızlı bir yükseliş gösterdi.
Aynı kalacak diyen üyelerin oranı ise yüzde 45,5 düzeyinde kaldı. Üyelerin yüzde 63,6’sı ise kiraların gelecek 6 ay içinde artacağı görüşünde. KONUTDER üyesi firmalar Ağaoğlu, Ak Yapı, Artaş, Bahaş Holding, Çukurova Gayrimenkul, Dap, Demir Grup, DKY İnşaat, Ege Yapı, EYG GYO, Feryapı, Fuzul GYO, Halk GYO, İş GYO, Kuzu Grup, Mesa, Nef, Sinpaş GYO, Solid İnşaat, Soyak, Sur Yapı, Torunlar GYO’dan oluşuyor.
Tüm üyeler ‘faiz artık artmaz’ görüşünde
Sektörel Beklenti Anketi Raporuna göre, KONUTDER’in tüm üyeleri, konut kredisi faiz oranlarının artık artmayacağı görüşünde birleşmiş durumda. Üyelerin yüzde 63,6’sı önümüzdeki 6 ayda faiz oranlarının aynı kalacağı beklentisinde. Azalacağını düşünenlerin oranı ise geçen dönem yüzde 9,1 olurken, bu dönemde yükselerek yüzde 36,4’e çıktığı görüldü.